کد مطلب:20760 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چگونه ميتوانم در تمام مراحل زندگي، راه صحيح و درست را انتخاب كنم؟ با اين كه هيجده سال سن دارم، ولي گاهي قادر نيستم براي انجام بعضي كارها راه حلّ مناسبي پيدا كنم، لطفاً مرا راهنمايي بفرماييد؟

انسان مسلمان براي انتخاب راه صحيح زندگي، الگوها و راهنمايان گوناگوني دارد كه با الهام از آنها ميتواند زندگي خود را بر اساس رضايت خدا بنا كند. اينك به برخي از آنها اشاره ميكنيم:

1. عقل: خداوند در قرآن به تفكر ـ كه همان رجوع به عقل است ـ فرمان داده است. انسان براي شناخت خداوند متعال شناخت انبيا و رهبران الهي و علماي راستين، انتخاب دين، شناخت حق از باطل و... به انديشه و تدبّر نياز دارد.

براي مثال، خداوند دربارة شناخت پيامبر ميفرمايد: قُلْ إِنَّمَآ أَعِظُكُم بِوَ َحِدَةٍ أَن تَقُومُواْ لِلَّهِ مَثْنَيَ وَ فُرَ َدَيَ ثُمَّ تَتَفَكَّرُوا...;(سبا،46)بگو: تنها شما را به يك چيز اندرز ميدهم و آن اين است كه دو نفر دو نفر، يا يك نفر يك نفر براي خدا قيام كنيد، سپس فكر خود را به كار گيريد.

تفكّر، آن قدر در هدايت انسان مؤثر است كه از عبادات شمرده شده است. امام صادقميفرمايد: بيشترين عبادت ابوذر، تفكر و عبرت گرفتن بود.( تفسير نورالثقلين، مرحوم حويزي، ج 5، ص 274، نشر اسماعيليان. )

2. سيرة پيامبر و زندگي امامان: : پيامبر6 و امامان معصوم: الگوهايي هستند كه خداوند آنها را براي ما انتخاب فرموده است و ما موظف هستيم كه در همة مراحل زندگي خود، از آنان درس بگيريم: لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَة;(احزاب،21) مسلّماً براي شما، در زندگي رسول خدا، سرمشق نيكويي بود.

3. مشورت: انسان با مشورت ـ به خصوص با انسانهاي صالح و شايسته و مورد اعتماد و در عين حال عالم و آگاه به مسائل ـ از عقل ديگران بهرهمند ميشود. خداوند متعال براي آن كه اين امر مهم را به ما تعليم دهد، پيامبرش را به مشورت با امّت خود امر ميكند تا بفهماند كه مشورت جايگاه مهّمي دارد: وَشَاوِرْهُمْ فِي الاْ ?َمْر;(آلعمران،159) و در كارها با آنان مشورت كن. و در آية ديگر، در وصف مؤمنان ميفرمايد: وَ أَمْرُهُمْ شُورَيَ بَيْنَهُم;(شوري،39) و كارهايشان، به طريق مشورت، در ميان آنها صورت ميگيرد.

امام عليميفرمايد: هيچ پشتيبان و تكيه گاهي هم چون مشورت نيست و مشورت، عين هدايت است.( نهج البلاغه، محمد دشتي، ص 193، حكمت، 54، نشر امام علي. )

4. عبرت و استفاده از تجارب ديگران، توجه به زندگي ديگران، آن هم به اين نيّت كه از بد و خوب و نتايج و آثار زندگي آنان، درس بگيريم، انسان را در انتخاب صحيح مسير زندگي، كمك ميكند. عليـ ميفرمايد: سعادتمند كسي است كه از ديگران پند و عبرت بگيرد. قرآن نيز ـ آن جا كه از حادثة عبرت آموزي سخن ميگويد ميفرمايد: فَاعْتَبِرُواْ يَـََّأُوْلِي الاْ ?َبْصَـَرِ ;(حشر،2) پس عبرت بگيريد اي صاحبان چشم!